Hattemse Loo

Het Hattemse Loo is een kleine villawijk op de hoek van de Hezenbergerweg en de Konijnenbergerweg. De VLMH heeft de afgelopen jaren veel aandacht besteed aan dit bouwproject vanwege haar ligging in de Hattemerpoort.  

Hattemerpoort onder druk

De Hattemerpoort loopt (in de breedte) vanaf de Langenberg in Hattem naar Wapenveld. Er zijn geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk (zie voor meer informatie Hattemerpoort).

De druk op de migratiezone is groot: zeven ‘poorten’ zouden de Veluwe ontsluiten zodat wild kan migreren tussen veilige bossen en voedselrijke uiterwaarden. Er zijn echter maar twee van deze zeven zones overgebleven, waaronder die bij Hattem. De poort bij Hattem is heel smal en er liggen de sportvelden en huizen in. Er is sprake van parkeerproblematiek. 

Voorwaarden aan bouw

Op het terrein van het Hattemse Loo stond voorheen een bedrijf in bouwmaterialen. Er was even sprake van een uitruil van terreinen zodat dit stuk grond in natuur omgezet kon worden. Het terrein werd in 2009 door provincie aangewezen als Ecologische Hoofdstructuur verweving (Gelderse Ontwikkellingszone). Een projectontwikkelaar, van Wijnen, kocht het terrein, onder voorwaarde dat woningbouw mogelijk was. 

De gemeente stond toe dat er gebouwd werd omdat de voetbal en de golf toegankelijk voor wild migratie werden. Dit laatste ging niet door. De intentie van bouw op het terrein bleef. De projectontwikkelaar zegde 300.000 euro toe aan de gemeente Hattem ten behoeve van het project Hattemerpoort als compensatie voor verlies aan natuur. Hij mocht 2600 m2 bebouwen. 

Dit bestemmingsplan sneuvelde echter bij de RvS: volgens de regels mocht maar 50 % van 3400 m2 (het oppervlak van de bouwfirma) bebouwd worden. Een overschrijding van 900 meter was te groot. De gemeente ontwikkelde een nieuw bestemmingsplan. In dit bestemmingsplan staan strenge voorwaarden (Publicatie gewijzigde vaststelling bestemmingsplan Hattemse Loo) voor de bouw van het villapark.

Zo werd het aantal bebouwde meters beperkt tot wat de RvS had toegestaan (1700 m2). De gemeente antwoordde op zienswijzen: ‘Per saldo zal sprake zijn van 1.700 m2 nieuwbouw voor wat betreft vergunningplichtige gebouwen. Het vergunningvrij bouwen is wettelijk geregeld en betreft ruimtelijk niet relevant te achten activiteiten’. En: ‘Het plan maakt in plaats van een bouwmarkt met een oppervlakte aan bedrijfsgebouwen van 3.414 m2 (inclusief alle bijgebouwen zelfs 3.815 m2) meerdere vrijstaande woningen mogelijk met maximaal te bebouwen oppervlakte van 1.700 m2. Aan de 50%-eis wordt hiermee voldaan’. ‘Deze maximaal 15 woningen met een maximaal bouwoppervlakte van 1.700 m2 zijn namelijk veel kleiner (1.700 m2) en nog beter in het plangebied te verdelen dan de zes woongebouwen voor 30 appartementen (2.606 m2).

De eisen aan de bestemming groen die om de villa’s heen ligt zijn anders dan bij andere bestemmingsplannen. De mogelijkheid tot uitritten is geschrapt. 

Er werd een bosrand om het project heen voorzien die niet doorbroken mocht worden. De projectontwikkelaar kreeg van de gemeente en de provincie maar liefst 75 % korting (225.000 euro!) op de vereveningsbijdrage vanwege te behalen ruimtelijke kwaliteit / landschappelijke inpassing en de forse reductie van het bouwoppervlak tot 50%. 

Raad van State stelt strikte voorwaarden

Omwonenden en de VLMH gaven aan dat de plannen van de project-ontwikkelaar niet haalbaar waren en stapten naar de Raad van State. De projectontwikkelaar bezwoer echter dat het wel kon. Zowel de uitritten als de verplichte waterberging pasten op het terrein volgens projectontwikkelaar en gemeente. De bosrand was goed beschermd  door een kettingbeding bij de kopers en het koppelen van de bouweisen aan het koperscontract. Gemeente en projectontwikkelaar verklaarden beiden dat de 1.700 vierkante meter een maximum was. 

De Raad van State stond in juni 2015 de bouw toe. Het belang van de bosrand wordt door de Afdeling in zijn uitspraak onderstreept. De Raad gaf expliciet aan dat de groene rand slechts onderbroken kon worden op twee plaatsen, of te wel de geplande weg door het park. De Raad van State vond daarnaast dat de gemeenteraad in redelijkheid had kunnen overwegen dat er van een goede inpassing sprake kon zijn. In andere woorden: zorg er maar voor. Gemeente en projectontwikkelaar committeerden zich bij de RvS aan een en ander. 

Voorwaarden aan laars gelapt – gemeente handhaaft niet 

Maar de omwonenden en de VLMH kregen al snel gelijk. Nog hetzelfde jaar plande de projectontwikkelaar een extra kavel en uitritten door de bosrand. Een handjevol bomen stond dit in de weg (zie onderstaande plaatje uit een boomeffectanalyse uit 2015 waarin de effecten van plannen van de projectontwikkelaar geëvalueerd worden). 

De vereiste wateropvang die op het terrein aangelegd moest worden werd ook buiten het terrein gelegd – in strijd met bestemming groen waar hij op terecht kwam.

De bosrand werd op negen plekken doorbroken en niet meer door twee, in strijd met het bestemmingsplan én met de uitspraak van de Raad van State. Waarschuwingen bij de gemeente vingen echter bot. 

Bomen illegaal gekapt

Zoals gezegd stonden een aantal bomen de plannen voor uitritten van de projectontwikkelaar in de weg. Ze zouden de verhuizing van de waterberging niet overleven. Het onderzoek  concludeerde dan ook dat de waterberging op het terrein diende te blijven. 

In februari 2016 werden zeven bomen, waaronder een paar oude en monumentale bomen, en op één na eigendom van de gemeente, illegaal gekapt, volgens de projectontwikkelaar in overleg met de gemeente.

De verantwoordelijke wethouder Tigchelaar zei ‘foei’ en deed vervolgens niets. De waterberging werd op gemeentegrond buiten het terrein aangelegd en kwam terecht op de bestemming groen. 

Na druk van de VLMH en anderen werd de projectontwikkelaar gedwongen om de gekapte bomen te compenseren. 

De VLMH vraagt om handhaving

De uitritten en de waterberging stonden al vanaf half oktober 2015 op de inrichtingsplannen. Begin 2016 had de VLMH de gemeente al vele malen gewaarschuwd: ambtenaren, college en gemeenteraad. Maar niemand greep in.

De VLMH verzocht de gemeente om handhaving. Het College hield echter elke actie af en gaf de projectontwikkelaar ruim baan. Rechter en bezwarencommissie gaven de VLMH gelijk. Het college gaf maanden later pas toe dat de positie van de VLMH klopte en dat uitritten hier niet toegestaan waren. Ze meldde deze desondanks te zullen legaliseren, iets waartoe het College gezien de situatie wettelijk helemaal geen ruimte had.

Ondertussen ging de bouw onverminderd door, en al snel werd duidelijk dat ook de tweede voorwaarde, de beperking van het aantal bebouwde meters, gesneuveld was. Die vergunningsvrije ‘ruimtelijk niet relevant te achten activiteiten’ tellen op tot meer dan 900 meter, een overschrijding die eerder door de Raad van State als te groot werd bestempeld. 

Terug naar de onderhandelingstafel

De VLMH nodigde de gemeente eind september uit om te praten. In januari 2017 zaten alle partijen, eigenaren, projectontwikkelaar, gemeente en VLMH aan tafel. 

De gesprekken en toezeggingen van bewoners resulteerde uiteindelijk in afspraken tussen VLMH en de gemeente. De gemeente zegde onder andere toe te handhaven en om beter handhaafbare afspraken te maken met de project-ontwikkelaar. De VLMH zou geen bezwaar maken tegen maximaal vijf uitwegen van drie meter breed van grasbetontegels die groen in de rand zouden opgaan. Daarnaast spraken gemeente en de VLMH af om samen naar beleid voor de Hattemerpoort te kijken en kwam financiële ondersteuning beschikbaar om iets te doen aan de hekken Hattemerpoort. Een en ander werd vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst. 

Vervolg: hekkenplan

Op dit moment (begin 2019) zijn we bezig met een plan voor het verbeteren van de toegankelijkheid van het gebied. Met provincie en golfclub is inmiddels afgesproken om het hek tussen het golfterrein en de hertencorridor te verlagen.  

2019: geen bosrand

Eind december 2018 zou de bosrand aangeplant zijn. Er is echter geen sprake van een bosrand. Het komt erop neer dat de project ontwikkelaar 225.000 euro korting heeft gehad voor een bosrand die hij vervolgens niet aangelegd heeft. 

De VLMH is in gesprek met de gemeente om te bezien hoe alsnog aan de vaststellingsovereenkomst voldaan kan worden. De gemeente heeft inmiddels geschouwd en heeft contact met bewoners en project-organisatie. 

VLMH stelt gemeente in gebreke

Half maart bleek dat de gemeente onder de afspraken uit wilde. De VLMH heeft daarop de gemeente in gebreke gesteld. 

Inmiddels heeft de VLMH op vragen van politieke partijen brieven aan de fracties geschreven. Deze kunt u hier inzien.